Τρίτη 21 Σεπτεμβρίου 2010

Θεωρίες προσδοκιών;

Ο Milton Friedman, είναι ένας από τους διασημότερους οικονομολόγους. Μάλιστα το 1976 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ για τα ακαδημαϊκά του επιτεύγματα του στις θεωρίες κατανάλωσης και στην απόδειξη της πολυπλοκότητας της “stabilisation theory” (πηγή). Στην δεκαετία του 1970, πολλά κράτη αντιμετώπισαν τον στασιμοπληθωρισμό, για τον οποίο πολύς λόγος γίνεται σημερα και ο οποίος τότε δεν ήταν γνωστός στην οικονομική επιστήμη. Ας εξηγηθούμε για λίγο λοιπόν τι ακριβώς είναι ο στασιμοπληθωρισμός. Μέχρι την δεκαετία του 1970, υπήρχε η άποψη οτι όπως ορίζει η καμπύλη του Phillips, υπάρχει μια σχέση ανταλλαγής μεταξύ πληθωρισμού και ανεργίας. Δηλαδή όταν πέφτει ο πληθωρισμός, ανεβαίνει η ανεργία και το αντίστροφο. Να όμως που εκείνη την επόχη, πολιτικοί και οικονομολόγοι παρατήρησαν εκτός απο την ανεργία να ανεβαίνει και ο πληθωρισμός. Κάτι που δεν θα πρεπε να συμβαίνει σύμφωνα με την καμπύλη του Phillips. Σ εκείνο το σημείο έδωσε την λύση ο Milton Friedman εξηγώντας οτι μπορούν να υπάρξουν πολλές παράλληλες καμπύλες, ανάλογα με τις προσδοκίες του κόσμου και έτσι να έχουμε ταυτόχρονη άνοδο πληθωρισμού και ανεργίας. Με απλά λόγια, όταν λες στον κόσμο οτι του χρόνου θα έχουμε “τόσο” πληθωρισμό, τον προκαταλαμβάνεις. Σ αυτό το σημείο θα θέλα να κάνω τον συσχετισμό με την σημερινή κατάσταση της χώρας μας. Το θέμα δεν είναι ποιος δημιούργησε τα ελλείματα, γιατι σίγουρα φταίνε και οι 2, άλλος λιγότερο κ άλλος περισσότερο. Το λάθος είναι οτι επιλέξανε να βγάλουν τα άπλυτα της χώρας στην φόρα. Και δυστυχώς εν έτη 2009, με ίντερνετ και οικονομική κρίση, everybody watches. Όταν λες δημόσια, θα πάω στο ΔΝΤ, στην ίδια λογική με την παραπάνω θεωρία της προσδοκίας, οι δανειστές σου περιμένουν να πας στο ΔΝΤ. Από εκεί και πέρα, τα πράγματα πήρανε την λογική πορεία και τα περί κερδοσκόπων είναι απλά για λαϊκή κατανάλωση. Για να το κάνω πιο απλό, όταν έχεις πάρει ένα στεγαστικό από μία τράπεζα η οποία σε θεωρεί φερέγγυο και ξαφνικά της λες ότι χρωστάς άλλα τόσα και σε άλλες τράπεζες, λογικό δεν είναι να σου ζητήσει κι άλλες εξασφαλίσεις; Ε, αυτό έγινε και με την Ελλάδα, μας ζήτησαν κι άλλες εξασφαλίσεις με την μορφή των υψηλότερων επιτοκίων. Και φυσίκα ο κ. Παπακωνσταντίνου το ήξερε, πρόκειται εξάλλου για έξοχο επιστήμονα, άλλα η κυβέρνηση επέλεξε να πάρει το ρίσκο προκειμένου να ικανοποιήσει το κόμμα. Το ίδιο βέβαια έκανε και η Ν.Δ το 2004 με την γνωστή απογραφή, όμως τότε δεν είχαμε οικονομική κρίση. Συμπέρασμα οτι όσο κυβερνάνε αυτήν την χώρα τα κομματικά πάθη, τα κομματικά συμφέροντα και οι κομματικές συντεχνίες, άσπρη μέρα δύσκολα θα δούμε.